Mèn mén - món đặc sản của người Mông

Mỗi dân tộc trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam đều có những món ăn truyền thống đặc trưng. Với người Mông (Tây Bắc) thì mèn mén (bột ngô hấp) từ bao đời đã trở thành món ăn không thể thiếu trong các dịp vui hay lễ, Tết.

 
rước đây người Mông chủ yếu sinh sống trên các rẻo núi cao và lương thực được sử dụng hàng ngày chính là ngô. Vào mỗi mùa thu hoạch, khi ngô tươi dùng không hết, người ta sẽ phơi khô để dành. Cũng từ những hạt ngô khô này, người Mông đã nghĩ ra món mèn mén ăn thay cơm hàng ngày.

Ảnh minh họa - Nguồn: Internet

Ngô làm mèn mén phải được sàng lọc cẩn thận, chọn những hạt đều nhau, đổ vào trong cối đá xay sơ cho tróc hết mày (vỏ ngoài của hạt ngô) sau đó mới xay nhuyễn. Trộn bột ngô với một ít nước, bóp nhẹ tay để nước thấm đều rồi mới cho vào chõ đồ (hấp). Muốn mèn mén ngon thì đồ là khâu quyết định. Người ta thường đồ hai lần để ngô được chín kỹ, lần thứ nhất đồ để ngô chín tới, và không bị dính vào nhau. Khi ngô chín đổ ra mẹt, đánh tơi lên rồi mới tiếp tục cho vào chõ đồ lần hai. Có đồ như thế ngô mới chín kỹ, và mèn mén mới thơm ngon.

Ảnh minh họa - Nguồn: Internet

Mèn mén chín người ta dùng môi (vá) để đánh tơi rồi xúc ra bát (chén) nhỏ. Ăn kèm mèn mén là một món canh rau nào đó (cho đỡ khô). Thưởng thức mèn mén đúng cách phải nhai kỹ mới thấy vị thơm, bùi, ngọt tự nhiên của núi rừng Tây Bắc.

Mỗi vùng khác nhau của người Mông lại có những món canh ăn kèm mèn mén khác nhau. Ở Hà Giang người ta ăn mèn mén với canh bí, canh rau cải nương, ở Lào Cai người ta ăn mén mén với óc đậu, hay rượu ngô Bắc Hà…

Trong những năm gần đây, đời sống của người Mông có nhiều thay đổi, thay vì ăn mèn mén hàng ngày như trước thì cơm đã trở thành bữa chính. Thế nhưng vào những dịp quan trọng như lễ hội hay Tết thì mén mén vẫn được xem là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ gia đình.

Theo Đoàn Xuân
PNO